Sama idea zarządzania klasą może na początku wydawać się czymś trudnym. Przecież zarówno uczniowie, jak i nauczyciele bardzo często podkreślają potrzebę samorządności i jak największego wpływu na wszystko, co dzieje się w szkole. Warto jednak wiedzieć, jak zarządzać klasą, aby osiągać zamierzone cele i zachować kontrolę nad tym, co dzieje się na lekcji. Dlatego warto zacząć od ogólnego obrazu: jakie podstawowe wartości powinny wpływać na sposób interakcji między Tobą i Twoimi uczniami? Wartości takie jak: szacunek do samego siebie, pozytywne nastawienie do otoczenia, zachęta i pasja to świetne miejsca na początek.
Warto oprzeć się na tych ogólnych zasadach i użyć ich do stworzenia mniejszych, bardziej praktycznych. Jeśli chcesz promować szacunek w swojej klasie, stwórz zasady, które wymagają od uczniów używania pozytywnego języka, szanowania własności kolegów i trzymania rąk przy sobie. Podkreśl, że obowiązują zasady kierujące uczeniem sięuczniów. Poinformuj uczniów, że zasady obowiązujące w klasie sprawiają, że klasa jest bezpiecznym i wspierającym środowiskiem dla wszystkich uczniów.
Jak zarządzać klasą, aby uzyskać maksymalne zaangażowanie?
Weź podstawowe wartości, które chcesz zobaczyć w swojej klasie i zaprezentuj je. Pozwól uczniom ekstrapolować i wymienić zachowania, które modelują kluczowe zasady. Rzuć im wyzwanie, aby zastanowili się, jak każdy z nich wygląda w klasie i opracowali konkretne scenariusze, które odzwierciedlają zasady, które opracowali podczas burzy mózgów. Po burzy mózgów opracuj ostateczną listę reguł, które obowiązują ich jako grupę. Które z nich zdaniem uczniów są najważniejsze? Jeśli nie zgadzają się z regułą, poproś ich o wyjaśnienie, dlaczego tak uważają. Porozmawiaj z nimi, dlaczego powstała ta konkretna reguła i jak można ją dostosować do rzeczywistych potrzeb klasy.
Chociaż dobrze jest włączyć uczniów w proces tworzenia zasad, ważne jest również, aby pamiętać, że ostatnie słowo na temat tego, co się dzieje, należy do Ciebie. Kiedy wyjaśniasz i współpracujesz nad zasadami, uczniowie są bardziej skłonni zaakceptować i szanować twój autorytet.
Pokazuj w praktyce, jak zarządzać klasą
Jedyną rzeczą bardziej nudną dla twoich uczniów niż długa, czarno-biała lista zasad przybita do ściany pierwszego dnia szkoły jest słuchanie, jak czytasz tę listę, gdy oni siedzą w swoich ławkach i żałują, że nie są nadal na wakacjach. Dlatego, zamiast bawić się w teoretyzowanie, zaprezentuj jak zarządzać klasą i wprowadzać zasady obowiązujące w klasie w ciekawy sposób, aby pobudzić kreatywność od pierwszego dnia w szkole. Poproś uczniów, aby pomogli w przygotowaniu plakatów z zasadami klasowymi lub krótkich skeczy, które w kreatywny sposób demonstrują zasady dla reszty klasy. Kiedy uczniowie są zaangażowani w przedstawianie zasad, są bardziej skłonni je zapamiętać i przestrzegać.
Uczniowie, bez względu na to, czy zdają sobie z tego sprawę, czy nie, rozwijają się i odnoszą sukcesy w środowisku o jasnych zasadach i granicach. Ogólne zasady i reguły obowiązujące w klasie to świetne miejsce na ruszenie z miejsca, ale obowiązujące codziennie zasady powinny być jasne i konkretne, z niewielką ilością miejsca na twórczą interpretację lub manipulację. Jeśli zdecydujesz się ustalać zasady ze swoimi uczniami, poproś ich, aby zajrzeli głębiej niż tylko w ogólne ramy pomysłów. Niech zastanowią się, jak reguły wyglądają w praktyce i jakie powinny być konsekwencje ich łamania.
Rutyna i struktura to ważne aspekty każdej klasy, a jako nauczyciel musisz być konsekwentny w stosowaniu zasad — bez grania w faworytów lub wycofywania się z konsekwencji. Uczniowie nie będą szanować i przestrzegać zasad, jeśli tego nie zrobisz. Od samego początku wyjaśnij, jakie są konsekwencje łamania zasad. Rozważ podejście „napraw to, co zepsułeś”, które wymaga od ucznia naprawienia swojego zachowania za pomocą działań lub słów oraz wyznaczenia przerw i tymczasowej utraty przywilejów. Niektóre wykroczenia są poważniejsze niż inne (np. przemoc kontra mówienie poza kolejnością), więc przygotuj się na odpowiednio dopasowaną i wyważoną reakcję.
